Do trzech razy sztuka - spór zbiorowy w ARiMR

Kolejny spór zbiorowy w ARiMR. Czy można było go uniknąć? Czy 1500 zł podwyżki to za dużo? Czy dialog w Agencji jest możliwy?

Od 9 marca 2021 r. NSZZ „Solidarność” Pracowników ARiMR jest w sporze zbiorowym z pracodawcą. Nasz związek żąda:

  1. Podwyżki wynagrodzeń w wysokości 1500 zł brutto wynagrodzenia zasadniczego dla wszystkich pracowników ARiMR.
  2. Wprowadzenie premii regulaminowej w wysokości 1500 zł brutto na kwartał, uzależnionej proporcjonalnie od frekwencji.
  3. Wypłata nagród kwartalnych w roku 2021 zgodnie z obowiązującym w ARiMR regulaminem.
  4. Wprowadzenie dodatku funkcyjnego dla pracowników, którzy w zakresie czynności mają dodatkowe zadania związane z: obsługą informatyczną, kancelarią, archiwum oraz opieką nad nowymi pracownikami lub przypisane zadania innego wydziału. Wysokość dodatku uzależniona byłaby od wielkości biura, w przedziale od 500 - 1000 zł brutto.
  5. Wprowadzenie dodatku za pracę w terenie.
  6. Zminimalizowanie różnic w wynagrodzeniach na tych samych stanowiskach pracy.
  7. Wprowadzenie do regulaminu wynagradzania zapisu o obowiązku informowania przez dyrektorów departamentów centrali i dyrektorów oddziałów regionalnych o wielkości środków przeznaczonych na nagrody w danym kwartale oraz o średniej stawce na pracownika.
  8. Wprowadzenie do regulaminu wynagradzania ścieżki awansu zawodowego.
  9. Wprowadzenie katalogu działalności, na wykonywanie której jest wymagana zgoda na dodatkowe zatrudnienie.
  10. Wprowadzenie zmian w Zarządzeniu w sprawie polityki antymobbingowej polegających na rozszerzeniu składu komisji mobbingowych o reprezentantów związków zawodowych, osobę wskazaną przez poszkodowanego oraz psychologa. Zgodnie z propozycją naszego związku z 28.05.2020 r.
  11. Wprowadzenie ruchomego czasu pracy.

Pierwszy spór zbiorowy w 2015

Nie jest to pierwszy spór zbiorowy w ARiMR. NSZZ „Solidarność” po raz trzeci w historii wchodzi w spór zbiorowy z pracodawcą.

ierwszy spór zbiorowy rozpoczął się w roku 2015. Formalnie związek wszedł w spór zbiorowy z pracodawcą od 1 października 2015 r. Zanim doszło do eskalacji działań związku występowaliśmy z postulatami oraz podejmowaliśmy próby rozmowy z pracodawcą. Wiosną 2015 roku przeprowadziliśmy akcję zbierania podpisów pod petycją. Została ona przesłana do Prezesa w maju 2015 r. Następnie próbowaliśmy rozmawiać z Ministrem Rolnictwa. Niestety bezskutecznie. Ostatecznie więc podjęta została decyzja o podjęciu bardziej radykalnych kroków. Komisja Zakładowa weszła w spór zbiorowy. Przygotowano pikietę pod Ministerstwem Rolnictwa, która odbyła się 9 października. Pierwsze rokowania odbyły się 9 listopada. Ostatnie spotkanie odbyło się 7 marca 2016 r. i zakończyło podpisaniem porozumienia. W porozumieniu określono podwyżkę minimalnych wynagrodzeń do 2600 zł brutto. Podniesiono o 100 zł wynagrodzenia dla pracowników, zarabiających w przedziale 2600 do 4000 zł. Ustalono również zapis o jawności środków na nagrody w oddziałach regionalnych. Ustalono rozszerzenie rocznej oceny pod kątem awansów i podwyżki wynagrodzeń pracownika. Deklarowano dalsze prace w zakresie podnoszenie dolnych widełek wynagrodzeń.

Spór rozpoczął się za Prezesury Andrzeja Grossa i rządów Platformy Obywatelskiej i PSL-u. Zakończył podpisaniem porozumienia z Prezesem Danielem Obajtkiem i rządów PIS-u.

Półtora roku w sporze.

Kolejny spór zbiorowy rozpoczął się 15 listopada 2017 r. Różnił się on od tego z 2015 r. tym, że 8 związków jednocześnie weszło w spór z pracodawcą. Również w 2017 r. za nim doszło do podjęcia tej trudnej decyzji nasz związek próbował podejmować rozmowy z Panią Prezes. W sierpniu wystąpiliśmy z postulatami wprowadzenie nowej tabeli wynagrodzeń. Tworząc postulat wzorowaliśmy się na wynagrodzeniach w KOWR. Przedstawiliśmy także nasze racje podczas rozmowy w dniu 11 sierpnia 2017 r. Niestety bezskutecznie. Pani Prezes nie podjęła żadnych działań w celu realizacji postulatów. We wrześniu przedstawiliśmy naszą sytuację na Senackiej Komisji Rolnictwa. Dwa tygodnie później już kilka związków przedstawiło sytuację pracowników na Sejmowej Komisji Rolnictwa. Efektem tych wystąpień było zaproszenie na rozmowę do Ministerstwa Rolnictwa. Niestety zwiększenie budżetu ARiMR o pomoc techniczną nie było wystarczającym rozwiązaniem. Dlatego po spotkaniu złożyliśmy pismo z postulatami i weszliśmy w spór zbiorowy. Pierwsze rokowania odbyły się 30 listopada 2017 r. Ostatnie spotkanie w ramach mediacji odbyło się 8 lutego 2019. Spór zakończył się podpisaniem porozumienia. Osiągnięto kompromis. Wprowadzono jedną tabelę wynagrodzeń, bez podziału na Centralę i Oddziały Regionalne. Nie wprowadzono żądanych przez związki wysokości wynagrodzeń. Jednak spora grupa pracowników uzyskała znaczący wzrost wynagrodzeń. Związki zawodowe zgodziły się na takie zapisy ze względu na deklaracje dalszej pracy nad podwyżką wynagrodzeń. Ważna była również perspektywa wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej w kolejnych latach. Dalsze prace nad polityką wynagrodzeń w ARiMR miały być prowadzone w ramach powołanego zespołu.

Dwa lata później

Powołany na mocy porozumienia z 2019 r zespół przerwał pracę w marcu 2020 r. Trudno również określić, że wcześniej zespół pracował owocnie. Zespół miał prowadzić do przygotowania kompleksowej polityki wynagradzania. Polityka taka miała obejmować wiele aspektów. Określałaby harmonogram spłaszczania widełek i ścieżkę awansu zawodowego. Niestety strona związkowa od początku miała wrażenie, że pracodawca traktuje zespół jak zło konieczne. Oficjalnym powodem przerwania prac była pandemia.

2 października Komisja Zakładowa podjęła uchwałę w sprawie wyboru problemów do realizacji. Uchwała określała hasłowo postulaty, na których realizacji skupimy się w najbliższym roku. Komisja upoważniła Prezydium do opracowania i skonkretyzowania tych postulatów. Określono również strategię działania. Przewidując także możliwość wejścia w spór zbiorowy.

Rok 2020 przyniósł nam także zmianę na stanowisku Prezesa ARiMR. 6 dni po powołaniu Pani Prezes nasz związek wystosował pismo z aktualnymi problemami. Pisaliśmy tam i o przerwanych pracach zespołu i o naszych postulatach. Pismo było tak naprawdę zaproszeniem do rozmów. Niestety pozostało do dzisiaj bez odpowiedzi.

27 stycznia br., realizując uchwałę z 2 października, wystąpiliśmy do pracodawcy z 11 postulatami. Zaproponowaliśmy również podjęcie rozmów w terminie do 1 marca 2021 r. Ponownie nie było żadnej reakcji Pani Prezes. Dlatego 3 marca zostało skierowane pismo zgodnie z ustawą o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Określiliśmy w nim termin na realizację postulatów na dzień 8 marca. 9 marca weszliśmy więc zgodnie z ustawą w spór zbiorowy.

Pracodawca poinformował nas, że spór zbiorowy został zgłoszony do Inspektoratu Pracy. Pracodawca nie uwzględnił jednak żądania w zakresie polityki antymobbingowej, czyli pkt 10. Uzasadniając, że zgodnie art. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz. U. Z 2020 r. Poz. 123) powyższe żądanie nie mieści się w zakresie spraw, których może dotyczyć spór zbiorowy.

Obecny spór jest wynikiem nie zrealizowania postulatów poprzednich sporów. Od roku 2016 nie zaczęto pracy nad ścieżką awansu. Nie zrobiono nic w kwestii spłaszczenia wynagrodzeń. Powołany na mocy ostatniego porozumienia zespół przestał pracować ponad rok temu. Wszystko to doprowadziło do sformułowania 11 postulatów, które są podnoszone w obecnym sporze.

Przede wszystkim polityka wynagrodzeń

Już krótka analiza postulatów pokazuję, że są one podzielone na dwie grupy. Do jednej zaliczyć trzeba postulaty płacowe. Należy je traktować łącznie. Dotyczą one bowiem szeroko pojętej polityki wynagradzania. Ścieżka awansu, wynagradzanie ze względu na rodzaj i ilość pracy oraz systemu premiowania może rozwiązać problem płac.

Nie oczekujemy od Pani Prezes, że od razu zrozumie postulaty płacowe. Trudno szefowej, która zarabia dziewięć lub dziesięć razy więcej niż 3/4 pracowników jej firmy, zrozumieć problemy “maluczkich”. Oczekiwaliśmy jednak większego zainteresowania problemami i otwartości na dialog. Przez prawie pół roku Pani Prezes nie skorzystała z naszych licznych zaproszeń do rozmowy. Zmusiło nas to do ostatecznego kroku jakim niewątpliwie jest spór zbiorowy.

Kwoty zawarte w postulatach nie są wzięte z kosmosu jak twierdzi Pani Prezes. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest największą Agencją Płatniczą w Europie. Od 2004 roku, czyli od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej, wypłaciła miliardy złotych wsparcia rolnictwa. W tym samym czasie realne wynagrodzenia pracowników spadły prawie o 1/3. W 2005 stosunek średniego miesięczne wynagrodzenie pracowników Agencji do przeciętnego wynagrodzenia uwzględniane przy obliczaniu podstawy wymiaru świadczeń emerytalnych wynosił 145 %. Natomiast w roku 2019 ten sam stosunek wynosił już tylko 104 % różnica wynosi 41 %. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie ogłoszone w tym roku na rok 2019 to 4918,17 zł. 41 % tej kwoty wynosi dokładnie 2016,45 zł. Postulaty płacowe to przede wszystkim 1500 zł podwyżki dla każdego pracownika. Inny postulat to 1500 zł premii kwartalnej, czyli 500 zł miesięcznie. Łączna kwota żądań to 2000 zł brutto. Kwota ta rekompensuje spadek realnej wartości płac w ostatnich 15 latach. Nie można również nie wspomnieć o ilości zadań Agencji. W roku 2004 pracownicy ARiMR mieli do obsługi mniej wniosków, zadań i spraw niż w roku 2021. Od kilkunastu lat obserwujemy również spadek liczby etatów w biurach powiatowych. Jednocześnie wzrasta ilość zadań, nakładanych na biura powiatowe. Wystarczy wspomnieć przerzucenie obsługi działań premiowych w drugiej połowie 2020 r. co obciąża 6 osób w każdym biurze. Nie idzie to niestety w parze z podwyżkami wynagrodzeń. Analiza danych od pracodawcy pokazuje, że podwyżki otrzymali przede wszystkim pracownicy Centrali. Głównie kadra kierownicza. W roku 2020 47 % kadry kierowniczej w Centrali otrzymało podwyżkę dodatkową. Średnia wysokości podwyżki to 590 zł i maksymalna 4000 zł. Na stanowiskach wykonawczych w biurach powiatowych dodatkową podwyżkę otrzymało 7% pracowników. W tym wypadku średnia wysokość podwyżki wynosiła 199 zł i maksymalna 590 zł.

Takie drastyczne różnice w naszej firmie występują od lat, nie tylko w czasie kryzysu. Dlatego od lat związki postulują o wypracowanie polityki wynagrodzeń. Do tego zmierzają nasze postulaty.

Mobbing i dyskryminacja

Ważnym postulatem jest wprowadzenie zmian w Zarządzeniu w sprawie polityki antymobbingowej. Postulujemy rozszerzenie składu komisji mobbingowych. W skład komisji powinien wchodzić reprezentant związków zawodowych. Dodatkowo w pracach powinna uczestniczyć osoba wskazana przez poszkodowanego oraz psycholog.

Od kilku lat obserwujemy znaczny wzrost zgłoszeń w temacie mobbingu i dyskryminacji. Coraz więcej osób poszukuje pomocy w tym temacie. Mamy również liczne, udokumentowane przypadki umarzania spraw zgłoszonych do komisji ds. przeciwdziałania mobbingowi. W naszej ocenie polityka antymobbingowa w Agencji praktycznie nie funkcjonuje.

Nie można zgodzić się z twierdzeniem pracodawcy, że powyższe żądanie nie mieści się w zakresie spraw, których może dotyczyć spór zbiorowy. Chcemy ten temat uregulować w formie dialogu z pracodawcą. Od lat pracodawca nie podejmuje rozmowy na ten temat. Jako związek nie możemy zgodzić się na łamanie praw pracowniczych tak jak ma to miejsce w tej chwili. Dlatego będziemy nagłaśniać wszelkie udokumentowane nieprawidłowości w tym temacie.

Przedstawiony powyżej ciąg działań i brak woli dialogu ze strony pracodawcy doprowadził nas do wejścia w spór zbiorowy. Ostatnie lata pokazują, że tylko presja sporu doprowadzała do podjęcia przez pracodawcę działań. Nic w tym dziwnego. Wszyscy Prezesi są tu tylko na chwilę. Jedyne co ich interesuje to wynik, czyli terminowa wypłata wsparcia dla rolników. Nie da się tego osiągnąć bez utrzymania doświadczonej kadry związanej z Agencją dobrymi warunkami pracy i płacy. O tym chcemy rozmawiać. Chcemy wspólnie wypracować najlepsze rozwiązania dla naszej firmy.

Dodaj komentarz


Dodatkowe informacje